HISTORIA PRUCHNIKA LUDZIE PRUCHNIKA PRUCHNIK W LICZBACH ZABYTKI SOŁECTWA MUZEUM PRAF.
PRUCHNIK W LICZBACH
Gmina Pruchnik
Dziś powierzchnia gminy to 7826 ha, a tworzy ją 8 wiosek: Kramarzówka, Pruchnik (1990,47ha), Jodłówka, Hawłowice, Rozbórz Długi, Świebodna, Rzeplin, Rozbórz Okrągły. Użytki rolne zajmują powierzchnię 5670 ha, lasy i grunty leśne - 1510 ha, pozostałe grunty i nieużytki - 646 ha. W prywatnych rękach znajduje się 5722 ha. Pruchnik to gmina o charakterze rolniczym (1516 gospodarstw o powierzchni nie przekraczającej 3 ha). Gminę zamieszkuje 9689 osób*, a w samym Pruchniku mieszka 3519 osób*.Funkcjonuje tu dobrze rozwinięta sieć placówek handlowych oraz 293 podmioty gospodarcze prowadzące różnorodną działalność gospodarczą. Dominują takie branże jak: mechanika pojazdowa, transport towarowy, wytwórnia ciast, piekarnia, usługi budowlane, przemiał zboża. Gmina ma dogodne połączenia komunikacyjne zarówno z gminami sąsiednimi, jak i większymi aglomeracjami - tym samym dobrze rozwiniętą sieć dróg, których ogółem w gminie jest 95,3 km.
POLECANE STRONY
Na terenie gminy istnieje 87 km sieci wodociągowo-rozdzielczej, 25 km sieci kanalizacyjnej, z której korzysta 506 gospodarstw miejscowości Pruchnik. Działa oczyszczalnia ścieków "BIOVAC", posiadająca wydajność 300 m3 na dobę. Bogactwem mineralnym gminy jest gaz ziemny. Sieć gazowa gminy Pruchnik charakteryzuje się dobrą jakością. Jej długość wynosi 119 km. Z sieci korzysta ponad 1300 odbiorców.
Gmina Pruchnik położona jest w powiecie jarosławskim, w województwie podkarpackim. O historii gminy mówi się poprzez historię jej stolicy - Pruchnika - osady powstałej prawdopodobnie w XIV wieku.
Obszar gminy graniczy z terenami o atrakcyjnych walorach
turystycznych, sprzyjających uprawianiu turystyki pieszej, rowerowej, konnej, a
w okresie zimy sportów zimowych. Tereny leśne obfitują w rzadką florę i faunę,
stwarzając idealne warunki dla rozwoju myślistwa oraz bezkrwawych łowów z
kamerą.
Gmina Pruchnik jest miejscem, gdzie odbywa się wiele imprez cyklicznych i wyraźnie z tą gminą kojarzonych jak: Teatralne Misteria Wielkopostne, Biegi o Memoriał ks. Bronisława Markiewicza, Zlot Rowerowy im. generała Marka Papały, Rajd Pieszy szkół im. Jana Pawła II, zawody w kolarstwie górskim.
Na terenie gminy działa Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Pruchnickiej, które jest wydawcą kwartalnika regionalnego "Ziemia Pruchnicka".
* UG Pruchnik (stan na dzień 30.09.2006 r.)
Środowisko przyrodnicze
Opisywany obszar położony jest w paśmie falistych wzgórz Podgórza Rzeszowskiego oraz Pogórza Dynowskiego (na południu gminy). Sam Pruchnik położony jest w niewielkiej kotlinie. Pod względem geologicznym obszar gminy zaliczany jest do utworów Karpat Fliszowych z charakterystyczną sekwencją łupków i piaskowców. Najstarsze ze skał pochodzą z górnej kredy. Przypowierzchniowa część tych utworów przekształcona jest w zwietrzelinę (głównie utwory gliniaste i pylaste). Północna część gminy zbudowana jest ze sfałdowanych utworów mioceńskich kryjących w swoim wnętrzu złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Utwory miocenu przykryte są stosunkowo cienką warstwą lessów oraz utworów polodowcowych. Najwyższym wzniesieniem, leżącym przy południowo-zachodniej granicy jest Mechowa Góra - 447 m n.p.m. Wysokości względne okolicznych wzgórz osiągają od 100 do ponad 150 m. Po zboczach tych gór płyną potoki w kierunku rozległej doliny Sanu. Jeden z nich nosi nazwę Mleczka. Kręty i płytki przepływa przez Pruchnik i okoliczne miejscowości wpadając do Wisłoka. Na terenie tym przeważają gleby brunatne i płowe. W dolinie Mleczki spotyka się też powstałe z osadów rzecznych mady. Na terenie gminy począwszy od pozbawionej lasów części północnej dominują pola uprawne, w części południowej lasy (grądy oraz podgórska forma buczyny karpackiej z dominującą jodłą oraz bukiem). Duże obszary wylesionych wzgórz to pół naturalne zbiorowiska łąkowe. Te o ekspozycji południowej są doskonałym siedliskiem dla roślin ciepłolubnych (goździk kartuzek, ostrożeń głowacz, ostrożeń siedmiogrodzki, tymotka boehmera). Na obszarze gminy znajduję się co najmniej 40 gatunków roślin chronionych. Większość z nich jest charakterystyczna dla obszaru Karpat. Są to między innymi: kłokoczka południowa, języcznik zwyczajny, groszek wschodniokarpacki, lilia złotogłów, storczyk plamisty, podkolan biały, zimowit jesienny. W świecie zwierząt do najciekawszych, choć nie zawsze łatwych do odnalezienia można zaliczyć: rzekotkę drzewną, salamandrę plamistą, kumaka górskiego, gniewosza plamistego, puszczyka uralskiego, trzmielojada oraz gatunki łowne takie jak kuropatwa, bażant i przepiórka.
Teren gminy położony jest na obszarze zaliczanym do umiarkowanie ciepłego piętra klimatycznego ze wskazaniem cech kontynentalnych. Wpływ kontynentalizmu oznacza tu dość długie lato, z dużą liczbą dni słonecznych. Roczna suma opadów osiąga tu ok. 700-800 mm. Warto też wspomnieć o wodach podziemnych mających walory wód mineralnych. Wody chlorkowo-sodowe odkryto na terenie gminy w Kramarzówce oraz w Pruchniku. Zawierają one również związki siarki i żelaza.
Walory turystyczne
Gmina Pruchnik posiada znaczne, choć nie w pełni docenione walory turystyczne. Spośród atrakcji przyrodniczych są to wspaniałe pogórskie krajobrazy widoczne z licznych punktów widokowych (usytuowanych na wylesionych wzgórzach), typowo karpackie lasy jodłowo-bukowe, kilka pomników przyrody ożywionej (głównie lipy i dęby) oraz niewykorzystane jeszcze zasoby wód mineralnych.
Spośród zabytków najbardziej charakterystyczne są zabytkowe drewniane domy podcieniowe o konstrukcji przysłupowej, będące prawdziwą wizytówką i symbolem Pruchnika. Najstarsze z nich pochodzą z końca XVIII i początku XIX wieku. Bardzo duże znaczenie ma również Sanktuarium w Jodłówce - miejsce licznych pielgrzymek. Do pozostałych zabytków można zaliczyć: kościół gotycki i bramę barokową w Pruchniku, Muzeum Parafialne w Pruchniku, dawne cerkwie grekokatolickie, graniaste obeliski z okresu najazdów tatarskich, zabytkowe kapliczki i krzyże przydrożne.